Het kost miljoenen maar dan heb je ook niets. Wat overblijft is een berg mondkapjes die over de datum zijn. ‘Geen onregelmatigheden’ staat er in het onderzoeksrapport van Deloitte. Daar kun je een onderzoek naar instellen, als je toch geld aan het uitgeven bent. Maar misschien kun je beter niets uitzoeken. Ik weet niet eens hoe de kompaan van Sywert heet die gisteravond bij Jinek aan tafel zat en het over ‘de context’ had. Ook niet hoe de minister van welk departement dan ook heet, die gisteren ‘heldenhaftig’ toegaf dat de overheid van het winstoogmerk van de bv waarmee zaken werd gedaan afwist. Maar dat er een verschil is tussen winst maken en veel winst maken, of zoiets. Ik ken de context niet. En wie zijn de hoge ambtenaren die de deal er doorgedrukt hebben en waarom hebben inkopers er onder druk voor getekend? Als er één ding is dat een inkoper leert: ‘Onderhandel nooit onder (tijds)druk.’ Of was het toch weer die dekselse ‘danser met Janssen’. Heeft hij zijn vinger in de pap van ex-partijgenoot Sywert gestopt? Ik ga het niet uitzoeken, kost veel te veel tijd, en tijd kost weer geld.
Gemeente- en Provinciebedrijven leverden vroeger gas. Betrouwbaar. Het gastarief werd door de overheid bepaald. Altijd te duur, keuze had je niet. In januari mopperen dat gas en licht weer duurder werden, maar je kon het betalen, net zoals de gestegen ziekenfondspremie. Energie en zorg zijn niet geschikt voor marktwerking.
Toch werd de energiemarkt geprivatiseerd en geliberaliseerd. Toenmalig minister van Economische zaken Laurens Jan Brinkhorst vond dat niet voldoende. Energiebedrijven werden opgesplitst in netwerkbeheer – vaak ook producerend – en een commercieel, leverend gedeelte. Kunnen we fijn onze leverancier uitkiezen. Dat maakt nu niet veel meer uit met de steeds maar stijgende internationale gasprijs. Wat ik dan niet begrijp is dat 90% van ons opgepompte gas wordt geëxporteerd, tegen een lagere prijs dan wij betalen en dat de Belgen de helft van onze prijs berekend krijgen. Hoezo één Europa?
De regering grijpt in. Godzijdank. Wacht even, een noodfonds in… januari? Dus eerst sterven mensen van de kou en honger om dán pas, eventueel, in aanmerking te komen voor compensatie? Je ziet de gastoeslagenaffairebui al hangen, want wie is volgens de normen minimaal genoeg om gecompenseerd te worden? Als je zo verstandig was om dit jaar niet twee keer naar Ibiza op vakantie te gaan – ook omdat je je koffers toch niet kwijt kunt waardoor je je vlucht mist – en gezellig in de tuin hebt gebarbecued (uiteraard niet op gas), maar nét te veel inkomen hebt, ben je toch de koude pisang. Dan doet Dick Benschop het handiger, die pakt zelf zijn koffers. Dat doe ik dan ook maar. Ik ga zes maanden op wintersportvakantie, scheelt stookkosten en ik vermijd het risico dat mijn onderkoelde kinderen uit huis worden geplaatst.
